Theravāda Vinaya

Bhik­khu­ni­vibhaṅga

Saṃ­ghā­di­sesa­kaṇḍa

Saṅghādisesā 4: Ukkhitta­ka­o­sāra­ṇa­sikkhā­pada

Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anātha­piṇḍi­kassa ārāme. Tena kho pana samayena caṇḍakāḷī bhikkhunī bhaṇḍanakārikā hoti kalahakārikā vivādakārikā bhassakārikā saṃghe adhika­ra­ṇa­kārikā. Thullanandā bhikkhunī tassā kamme karīyamāne paṭikkosati. Tena kho pana samayena thullanandā bhikkhunī gāmakaṃ agamāsi kenacideva karaṇīyena. Atha kho ­bhik­khu­ni­saṃgho—“thullanandā bhikkhunī pakkantā”ti, caṇḍakāḷiṃ bhikkhuniṃ āpattiyā adassane ukkhipi. Thullanandā bhikkhunī gāmake taṃ karaṇīyaṃ tīretvā punadeva sāvatthiṃ paccāgacchi. Caṇḍakāḷī bhikkhunī thullanandāya bhikkhuniyā āgacchantiyā neva āsanaṃ paññapesi na pādodakaṃ pādapīṭhaṃ pādakaṭhalikaṃ upanikkhipi na paccuggantvā pattacīvaraṃ paṭiggahesi na pānīyena āpucchi. Thullanandā bhikkhunī caṇḍakāḷiṃ bhikkhuniṃ etadavoca—“kissa tvaṃ, ayye, mayi āgacchantiyā neva āsanaṃ paññapesi na pādodakaṃ pādapīṭhaṃ pādakaṭhalikaṃ upanikkhipi na paccuggantvā pattacīvaraṃ paṭiggahesi na pānīyena āpucchī”ti? “Evañhetaṃ, ayye, hoti yathā taṃ anāthāyā”ti. “Kissa pana tvaṃ, ayye, anāthā”ti? “Imā maṃ, ayye, bhikkhuniyo—‘ayaṃ anāthā appaññātā, natthi imissā kāci paṭivattā’ti, āpattiyā adassane ukkhipiṃsū”ti.

Thullanandā bhikkhunī—“bālā etā abyattā etā, neva jānanti kammaṃ vā kammadosaṃ vā kammavipattiṃ vā kammasampattiṃ vā. Mayaṃ kho jānāma kammampi kammadosampi kamma­vi­pat­timpi kamma­sam­pattimpi. Mayaṃ kho akataṃ vā kammaṃ kāreyyāma kataṃ vā kammaṃ kopeyyāmā”ti, lahuṃ lahuṃ ­bhik­khu­ni­saṃ­ghaṃ sannipātetvā caṇḍakāḷiṃ bhikkhuniṃ osāresi.

Yā tā bhikkhuniyo appicchā … pe … tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti—“kathañhi nāma ayyā thullanandā samaggena saṃghena ukkhittaṃ bhikkhuniṃ dhammena vinayena satthusāsanena anapaloketvā kārakasaṃghaṃ anaññāya gaṇassa chandaṃ osāressatī”ti … pe … “saccaṃ kira, bhikkhave, thullanandā bhikkhunī samaggena saṃghena ukkhittaṃ bhikkhuniṃ dhammena vinayena satthusāsanena anapaloketvā kārakasaṃghaṃ anaññāya gaṇassa chandaṃ osāretī”ti? “Saccaṃ, bhagavā”ti. Vigarahi buddho bhagavā … pe … kathañhi nāma, bhikkhave, thullanandā bhikkhunī samaggena saṃghena ukkhittaṃ bhikkhuniṃ dhammena vinayena satthusāsanena anapaloketvā kārakasaṃghaṃ anaññāya gaṇassa chandaṃ osāressati. Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya … pe … evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu—

“Yā pana bhikkhunī samaggena saṃghena ukkhittaṃ bhikkhuniṃ dhammena vinayena satthusāsanena anapaloketvā kārakasaṃghaṃ anaññāya gaṇassa chandaṃ osāreyya, ayampi bhikkhunī paṭha­mā­patti­kaṃ dhammaṃ āpannā nissāraṇīyaṃ saṃghādisesan”ti. (4:12)

Yā panāti yā yādisā … pe … bhikkhunīti … pe … ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.

Samaggo nāma saṃgho samā­nasaṃ­vāsako samānasīmāyaṃ ṭhito.

Ukkhittā nāma āpattiyā adassane vā appaṭikamme vā appaṭinissagge vā ukkhittā.

Dhammena vinayenāti yena dhammena yena vinayena.

Satthusāsanenāti jinasāsanena buddhasāsanena.

Anapaloketvā kārakasaṃghanti kamma­kāra­ka­saṃ­ghaṃ anāpucchā.

Anaññāya gaṇassa chandanti gaṇassa chandaṃ ajānitvā.

“Osāressāmī”ti gaṇaṃ vā pariyesati, sīmaṃ vā sammannati, āpatti dukkaṭassa. Ñattiyā dukkaṭaṃ, dvīhi kammavācāhi thullaccayā, kamma­vācā­pari­yosāne āpatti saṃ­ghā­di­sesassa.

Ayampīti purimāyo upādāya vuccati.

Paṭha­mā­patti­kanti saha vatthujjhācārā āpajjati asamanu­bhāsa­nāya.

Nissāraṇīyanti saṃghamhā nissārīyati.

Saṃghādisesoti … pe … tenapi vuccati saṃghādisesoti.

Dhammakamme dhamma­kamma­saññā osāreti, āpatti saṃ­ghā­di­sesassa. Dhammakamme vematikā osāreti āpatti saṃ­ghā­di­sesassa. Dhammakamme adhamma­kamma­saññā osāreti, āpatti saṃ­ghā­di­sesassa.

Adhammakamme dhamma­kamma­saññā, āpatti dukkaṭassa. Adhammakamme vematikā, āpatti dukkaṭassa. Adhammakamme adhamma­kamma­saññā, āpatti dukkaṭassa.

Anāpatti—kamma­kāra­ka­saṃ­ghaṃ apaloketvā osāreti, gaṇassa chandaṃ jānitvā osāreti, vatte vattantiṃ osāreti, asante kamma­kāra­ka­saṃghe osāreti, ummattikāya, ādikammikāyāti.

Catut­tha­saṃ­ghādi­sesa­sikkhā­padaṃ niṭṭhitaṃ.