’’එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර අනේපිඬු මහ සිටානන් විසින් කරවන ලද ජේතවනාරාමයෙහි වැඩ වසන සේක. ඉක්බිති භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පෙරවරු කාලයෙහි හැඳ පොරවා, පාත්‍ර සිවුරු රැගෙන, අනේපිඬු මහ සිටුහුගේ නිවේශනය යම් තැනෙකද, එතැන්හි වැඩි සේක. වැඩ, පැනවූ අස්නෙහි හිඳගත් සේක. එකල්හි වනාහි අනේපිඬු මහ සිටුහුගේ ගෘහයෙහි මහා හඬින්, මහා ශබ්දයෙන් කථා කරන්නාහු වෙති. ඉක්බිති අනාථපිණ්ඩික ගෘහපති තෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙකද, එතැන්හි පැමිණියේය. පැමිණ, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ, එකත්පස්ව සිටියේය. එකත්පසෙක සිටියාවූ අනාථපිණ්ඩික ගෘහපතිහුහට, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.

’’ගෘහපතිය, කවර හෙයින් ඔබගේ නිවාසයෙහි මිනිස්සු මහ හඬ නඟන්නෝද, මහා ශබ්ද පවත්වන්නෝද? මසුන් අල්ලන කෙවුලන් යයි සිතමි.’’

’’ස්වාමිනි, මේ සුජාතා නම් ලේලිය ධනයෙන් උසස්වු කුලයකින් ගෙන එන ලදී. ඇය නැන්දා හෝ මාමා ගණන් නොගනියි. හිමියා ගණන් නොගනියි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේටද සත්කාර නොකරයි. ගරුකාර නොකරයි. බුහුමන් නොකරයි. පූජා නොකරයි.’’

’’ඉක්බිති භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සුජාතා (ලේලිය)ට ’’සුජාතාවනි මෙහි එව’’ යි ආමන්ත්‍රණය කළ සේක. ’’එසේය, ස්වාමීනි’’ යි භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ප්‍රතිවචන දී, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙකද, එතැන්හි පැමිණියාය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඳ, එකත්පසෙක හුන්නීය. එකත්පසෙක හුන්නාවු සුජාතාවට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.

’’සුජාතාවෙනි, පුරුෂයාට භාර්‍ය්‍යාවෝ සත් දෙනෙකි. ඒ සත්දෙන කවරහුද? වධකයකු සමානවූවා, සෙරියක සමානවූවා, ස්වාමියකු සමානවූවා, මව සමානවූවා, සොහොයුරියක සමානවූවා, යෙහෙළියක සමානවූවා, දාසියක සමානවූවා, යනුය. මේ සත්දෙන සුජාතාවෙනි, පුරුෂයාට භාර්‍ය්‍යාවෝ වෙති. ඒ භාර්‍ය්‍යාවන්ගෙන් තී කවර තැනැත්තියක්ද?’’

’’ස්වාමීනි, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් කෙටියෙන් දේශනා කරණ ලද්දෙහි විස්තර වශයෙන් අර්ත්‍ථය නොදනිමි. මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් කෙටියෙන් දේශනා කරණ ලද්දෙහි අර්ත්‍ථය යම්සේ විස්තර වශයෙන් දැනගන්නෙම් නම් එසේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට ධර්‍මය දේශනා කරණු මැනවි.

’’එසේ නම් සුජාතාවෙනි, අසව. මනාකොට මෙනෙහි කරව. දේශනා කරන්නෙමි.’’ - ’’එසේය, ස්වාමීනි’’ යි සුජාතා (ලේලි) භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ප්‍රතිවචන දුන්නීය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.

(1) ’’පුරුෂයාගේ යම් භාර්‍ය්‍යාවක් තොමෝ දූෂිත සිත් ඇත්තීද, හිතානුකම්පා නැත්තීද, පර පුරුෂයන් (කෙරෙහි) ඇළුනීද, ස්වාමියා ඉක්මවා අනිකක්හු සිතන්නීද, ධනයෙන් මිළයට ගන්නා ලද්දියක් වන්නීද, ස්වාමියාහට වධ පිණිස උත්සාහ කරන්නීද, මෙබඳුවූ ඒ භාර්‍ය්‍යා තොමෝ වධක භාර්‍ය්‍යාවයයි කියනු ලැබේ. ඕ තොමෝ වධ කරන්නීද, භාර්‍ය්‍යාද, වේයයි කියනු ලැබේ.

(2) ’’ස්ත්‍රියගේ ස්වාමිපුරුෂතෙම ශිල්පයද, වෙළඳාමද, සීසෑමද කරන්නේ, යම් ධනයක් ලබාද, ඒ ධනයෙන් ස්වල්පයකුදු වෙන්කර ගන්ට පුරුෂයාගේ යම් භාර්‍ය්‍යාවක් තොමෝ කැමති වන්නීද, මෙබඳුවු ඒ භාර්‍ය්‍යාව (සොර) චොර භාර්‍ය්‍යාවයයි කියනු ලැබේ.

(3) ’’පුරුෂයාගේ යම් භාර්‍ය්‍යාවක් තොමෝ කටයුතු කර්‍මාන්ත නොකරනු කැමැත්තී, මැලි සිත් ඇත්තීද. බොහෝකොට අනුභව කරන්නීද, ක්‍රූරද, කෝපගති ඇත්තීද, නපුරු වචන කියන්නීද, උත්සාහවත් ස්වාමියාගේ ඒ උත්සාහය යටපත්කොට පවතීද, මෙබඳුවු ඒ භාර්‍ය්‍යාව ස්වාමි භාර්‍ය්‍යාවයයි කියනු ලැබේ.

(4) ’’යම් ස්ත්‍රියක් තොමෝ සෑම කල්හි ස්වාමියාට හිතානුකම්පා ඇත්තිද, පුත්‍රයා රක්නා මව මෙන් ස්වාමියා රකීද, යලිදු, ස්වාමියා විසින් රැස් කරණ ලද ධනය රකීද, පුරුෂයාගේ මෙබඳුවු යම් භාර්‍ය්‍යාවක් වන්නීද, ඕතොමෝ මාතෘ භාර්‍ය්‍යායයි කියනු ලැබේ.

(5) ’’බාල සොහොයුරී යම්සේ වැඩිමහලු සහෝදරයා කෙරෙහි ගෞරව සහිත වන්නීද, එමෙන් ස්වකීය ස්වාමියා කෙරෙහි ලජ්ජා සිත් ඇත්තී, ස්වාමියාගේ වසඟයෙහි පවත්නීද. ඕතොමෝ භගිනි භාර්‍ය්‍යායයි කියනු ලැබේ.

(6) ’’මේ ලෝකයෙහි යම් ස්ත්‍රියක් තොමෝ ස්වාමියා දැක බොහෝ කලකින් ආ යහලුවකුට යහළු තැනැත්තියක් සේ සතුටු වන්නීද, කුල සම්පන්නවු, ශීලයෙන් යුක්තවූ, ස්වාමීහු දෙවිකොට පැවතුම් ඇත්තීද, පුරුෂයාගේ මෙබඳු භාර්‍ය්‍යාවක් වන්නීද, ඕතොමෝ මිත්‍ර භාර්‍ය්‍යායයි කියනු ලැබේ.

(7) ’’කෝප නැත්තී, හිමියා විසින් (දණ්ඩක් ගෙන තී නසන්නෙමියි) දණ්ඩ වධයෙන් තර්ජනය කරණ ලද්දී, නොකිපුනාවූම, ද්වේෂ නොවු සිත් ඇත්තී, හිමියාගේ වරද ඉවසාද, පුරුෂයාගේ මෙබඳුවු යම් භාර්‍ය්‍යාවක් තොමෝ ස්වාමිහුගේ වසඟයෙහි පවත්නීද, ඒ භාර්‍ය්‍යා තොමෝ දාසි භාර්‍ය්‍යායයි කියනු ලැබේ.

(8) ’’මේ ලෝකයෙහි යම් භාර්‍ය්‍යාවක් තොමෝ වධක භාර්‍ය්‍යාවයයි කියනු ලබන්නීද, චෝරී භාර්‍ය්‍යාවයයි කියනු ලබන්නීද, යම් භාර්‍ය්‍යාවක් ස්වාමී භාර්‍ය්‍යාවයයි කියනු ලබන්නීද, දුස්සීල ස්වභාව ඇති, ක්‍රූරවූ, ආදර නැත්තාවූ, ඒ භාර්‍ය්‍යාවෝ තිදෙන, කය බිඳීමෙන් මරණින් මතු නරකයට යෙත්.

(9) ’’මේ ලෝකයෙහි යම් මාතෘ භාර්‍ය්‍යාවක් වන්නීද, යම් භගිනි භාර්‍ය්‍යාවක් වන්නීද, යම් මිත්‍ර භාර්‍ය්‍යාවක් වන්නීද, යම් ස්ත්‍රියක් තොමෝ දාසී භාර්‍ය්‍යාවයයි කියනු ලබන්නීද, ශීලයෙහි පිහිටි බැවින් බොහෝ කල් හික්මුණු ඒ භාර්‍ය්‍යාවෝ සතර දෙන කය බිඳීමෙන් මරණින් මතු සුගතියට යෙති.

’’සුජාතාවෙනි, පුරුෂයාට මේ සප්ත භාර්‍ය්‍යාවෝ වෙති. ඒ සත් දෙනාගෙන් තී කවර තැනැත්තියද?’’

’’ස්වාමිනි, අද පටන් මම ස්වාමියාට දාසී සමාන භාර්‍ය්‍යාවයයි දරණු ලැබේවා.’’