LUẬT MA HA TĂNG KỲ

GIỚI BA-DẠ-ĐỀ

NÓI RÕ phần thứ tư của CHÍN MƯƠI HAI PHÁP ĐƠN ĐỀ.

19. GIỚI: DÙNG NƯỚC CÓ SINH TRÙNG.

Khi Phật an trú tại tịnh xá Khoáng Dã có Tỷ kheo quản sự dùng nước có trùng tưới lên cỏ trên đất bùn khiến cho người đời chê trách rằng: “Sa môn Cù Đàm dùng vô lượng phương tiện khiển trách việc sát sinh, ca ngợi từ bỏ sát sinh, thế mà nay sa môn đệ tử dùng nước có trùng tưới lên cỏ, trên bùn. Đó là những kẻ bại hoại nào có đạo hạnh gì!”.

Các Tỷ kheo nghe thế, liền đem sự kiện ấy đến bạch với Thế Tôn. Phật bèn bảo gọi Tỷ kheo quản sự đến. Khi thầy đến rồi Phật liền hỏi đầy đủ sự việc kể trên: “Ông có làm việc đó thật chăng?”.

—Có thật như vậy, bạch Thế Tôn.

—Đó là việc ác đáng bị người đời chê trách. Đó là điều phi luật, phi pháp, trái với lời ta dạy, không thể dùng việc ấy để nuôi lớn thiện pháp được. Từ nay về sau, Ta không cho phép dùng nước có trùng tưới lên cỏ lên đất.

Thế rồi, Phật truyền lệnh cho các Tỷ kheo đang cư trú tại thôn Khoáng Dã phải tập họp lại tất cả, vì mười lợi ích mà chế giới cho các Tỷ kheo, dù ai nghe rồi cũng phải nghe lại:

“Nếu Tỷ kheo đem nước có trùng tưới lên cỏ lên bùn hoặc sai người khác tưới, thì phạm Ba dạ đề”.

Giải thích

Biết: Hoặc tự biết, hoặc do nghe người khác mà biết.

Trùng: Kể cả những loại bé nhỏ nhất mà có mạng sống đều gọi là trùng.

Nước: Gồm có mười loại như trên đã nói.

Cỏ: Chỉ các loại cỏ tranh, cỏ gai.v.v.

Bùn (mùn): Chất mục nát của cỏ, của rác hoặc phân voi, phân ngựa, phân bò.v.v.

Tưới: Hoặc tự mình tưới hoặc sai người khác tưới, đều phạm Ba dạ đề như trên đã nói.

Nếu Tỷ kheo biết trong nước có trùng mà đem tưới rồi dừng lại, thì phạm một tội Ba dạ đề, tùy theo dừng lại nhiều ít, cứ mỗi lần dừng thì phạm một tội Ba dạ đề. Nếu sai người khác tưới, thì một lần bảo phạm một tội Ba dạ đề. Nếu lại nhắc nhở: “Hãy tưới nhanh nhanh lên”, thì mỗi lần nhắc phạm một tội Ba dạ đề. Nếu Tỷ kheo làm phòng xá, nhà sưởi ấm cần đến nước, thì có thể lấy nước hồ, nước sông, nước giếng đem lọc đựng vào trong thùng xem kỹ mà không thấy có trùng thì mới dùng. Nếu vẫn còn trùng thì phải dùng đãy lọc lại rồi xem kỹ, nhưng nếu vẫn còn trùng thì lọc đi lọc lại ba lần. Tuy thế, nếu chưa hết trùng thì phải đào giếng khác, rồi tuần tự lọc và xem như trước, nếu vẫn có trùng thì bỏ nơi này mà đi đến chỗ khác. Phương pháp lọc nước phải trồng ba cây trụ cứng rồi dùng dây buộc vào các đầu trụ bên trên cột đãy lọc, ở dưới đặt thùng hứng nước. Nước đọng trong đãy lọc, ta đem đỗ đi thì nó lại chảy trỡ lại xuống giếng; trùng sinh ra không nhất định, hoặc trước không có bây giờ mới có, hoặc bây giờ có mà sau này thì không. Thế nên Tỷ kheo hằng ngày phải xem kỹ trong nước không có trùng mới được dùng. Nếu Tỷ kheo biết trong nước có trùng mà tự mình đem tưới trên cỏ, trên đất mùn, hoặc sai người khác đem tưới, thì phạm Ba dạ đề. Nếu đem nước có trùng đưa cho Hòa Thượng, A xà lê tắm rửa, cũng phạm Ba dạ đề. Nếu dùng nước rửa chén, rửa cơm thừa canh cặn, các thứ tương chao có trùng trong đó đem tưới trên cỏ trên đất bùn, thì phạm tội Ba dạ đề. Thế nên nói (như trên).