Theravāda Vinaya

Mahāvibhaṅga

­Nissag­giya­kaṇḍa

Pattavagga

Nissaggiyā Pācittiyā 24: Vassi­ka­sāṭika­sikkhā­pada

Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anātha­piṇḍi­kassa ārāme. Tena kho pana samayena bhagavatā bhikkhūnaṃ vassikasāṭikā anuññātā hoti. Chabbaggiyā bhikkhū—“bhagavatā vassikasāṭikā anuññātā”ti, paṭikacceva vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ pariyesanti, paṭikacceva katvā nivāsenti, jiṇṇāya vassi­ka­sāṭikāya naggā kāyaṃ ovassāpenti. Ye te bhikkhū appicchā … pe … te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti—“kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū paṭikacceva vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ pariyesissanti, paṭikacceva katvā nivāsessanti, jiṇṇāya vassi­ka­sāṭikāya naggā kāyaṃ ovassāpessantī”ti.

Atha kho te bhikkhū chabbaggiye bhikkhū aneka­pariyā­yena vigarahitvā bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ … pe … “saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, paṭikacceva vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ pariyesatha? Paṭikacceva katvā nivāsetha? Jiṇṇāya vassi­ka­sāṭikāya naggā kāyaṃ ovassāpethā”ti? “Saccaṃ, bhagavā”ti. Vigarahi buddho bhagavā … pe … kathañhi nāma tumhe moghapurisā, paṭikacceva vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ pariyesissatha, paṭikacceva katvā nivāsessatha, jiṇṇāya vassi­ka­sāṭikāya naggā kāyaṃ ovassāpessatha. Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya … pe … evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha—

“‘Māso seso gimhānan’ti bhikkhunā vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ pariyesitabbaṃ; addhamāso seso gimhānan’ti katvā nivāsetabbaṃ. ‘Orena ce māso seso gimhānan’ti vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ pariyeseyya, ‘orenaddhamāso seso gimhānan’ti katvā nivāseyya, nissaggiyaṃ pācittiyan”ti. (24:43)

“Māso seso gimhānan”ti bhikkhunā vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ pariyesitabbanti. Ye manussā pubbepi vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ denti te upasaṅkamitvā evamassu vacanīyā—“kālo vassi­ka­sāṭikāya, samayo vassi­ka­sāṭikāya, aññepi manussā vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ dentī”ti. Na vattabbā—“detha me vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ, āharatha me vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ, parivattetha me vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ, cetāpetha me vassi­ka­sāṭika­cīvaran”ti.

“Addhamāso seso gimhānan”ti katvā nivāsetabbanti. Addhamāse sese gimhāne katvā nivāsetabbaṃ.

“Orena ce māso seso gimhānan”ti atirekamāse sese gimhāne vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ pariyesati, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.

“Orenaddhamāso seso gimhānan”ti ati­rekad­dhamāse sese gimhāne katvā nivāseti, nissaggiyaṃ hoti. Nissajjitabbaṃ saṃghassa vā gaṇassa vā puggalassa vā. Evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṃ … pe … “idaṃ me, bhante, vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ atirekamāse sese gimhāne pariyiṭṭhaṃ ati­rekad­dhamāse sese gimhāne katvā paridahitaṃ nissaggiyaṃ. Imāhaṃ saṃghassa nissajjāmī”ti … pe … dadeyyāti … pe … dadeyyunti … pe … āyasmato dammīti.

Atirekamāse sese gimhāne atirekasaññī vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ pariyesati, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Atirekamāse sese gimhāne vematiko vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ pariyesati, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Atirekamāse sese gimhāne ūnakasaññī vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ pariyesati, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.

Ati­rekad­dhamāse sese gimhāne atirekasaññī katvā nivāseti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Ati­rekad­dhamāse sese gimhāne vematiko katvā nivāseti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Ati­rekad­dhamāse sese gimhāne ūnakasaññī katvā nivāseti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.

Satiyā vassi­ka­sāṭikāya naggo kāyaṃ ovassāpeti, āpatti dukkaṭassa. Ūnakamāse sese gimhāne atirekasaññī, āpatti dukkaṭassa. Ūnakamāse sese gimhāne vematiko, āpatti dukkaṭassa. Ūnakamāse sese gimhāne ūnakasaññī, anāpatti.

Ūnakaddhamāse sese gimhāne atirekasaññī, āpatti dukkaṭassa. Ūnakaddhamāse sese gimhāne vematiko, āpatti dukkaṭassa. Ūnakaddhamāse sese gimhāne ūnakasaññī, anāpatti.

Anāpatti—“māso seso gimhānan”ti vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ pariyesati, “addhamāso seso gimhānan”ti katvā nivāseti, “ūnakamāso seso gimhānan”ti vassi­ka­sāṭika­cīvaraṃ pariyesati, “ūnakaddhamāso seso gimhānan”ti katvā nivāseti, pariyiṭṭhāya vassi­ka­sāṭikāya vassaṃ ukkaḍḍhiyyati, nivatthāya vassi­ka­sāṭikāya vassaṃ ukkaḍḍhiyyati, dhovitvā nikkhipitabbaṃ; samaye nivāsetabbaṃ, acchin­na­cīvarassa, naṭṭha­cīvarassa, āpadāsu, ummattakassa, ādi­kammi­kas­sāti.

Vassi­ka­sāṭika­sikkhā­padaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.