evaṃ mayā śrutam | ekasmiṃ samaye bhagavāṃ śākyeṣu viharati vane kāpilavastave sārdham pañcabhir bhikṣuśataiḥ sarvair arhadbhiḥ kṣīṇāsravaiḥ kṛtakṛyaiḥ kṛtakaraṇīyair avahṛtabhārair anuprāptas­vakārthaiḥ parikṣīṇabhava­saṃ­yojanaiḥ samyagājñayā suvimuktacittaiḥ | tatra bhagavāṃ bhi kṣusaṃghasya nirvāṇaprati­saṃ­yuktāṃ dharmikathām kathayati sma | api tatra daśamahālokadhātu mahāśākya­mahā­śākyā devatā sannipatitā bhagavantam upāsate bhikṣusaṃghañ ca |

atha khalu catasṛṇāṃ brahmalokanivāsikānāṃ devatānāṃ brahmakāyikānām etad abhavat | adya khalu bhagavāṃ śākyeṣu viharati vane kāpilavastave sārdhaṃ pañcabhir bhikṣuśataiḥ sarvair arhadbhiḥ pūrvavad yāvad bhikṣusaṃghañ ca | yan nu vayaṃ gatvā pratyekapratīkṣā bhagavantaṃ bhikṣusaṃghañ ca gāthābhir abhiṣṭaveyāma |

atha catasro brahmakāyikā devatās tadyathā balavāṃ puruṣaḥ saṃmiṃjitaṃ vā bāhuṃ prasārayet prasāritaṃ vā saṃmiṃjayed evam eva catasro brahmakāyikā devatā brahmaloke antarhitā bhagavataḥ purataḥ pratitasthuḥ | ekāntasthitā ekā brahmakāyikā devatā tasyāṃ velāyāṃ gāthāṃ babhāṣe ||

mahāsamājaḥ pravaṇe
devakāyāḥ samāgatāḥ |
aparājitasaṃghaṃ hi
draṣṭum abhyāgatā vayam ||

dvitīyā brahmakāyikā devatā gāthāṃ babhāṣe ||

ṛjubhūtena cittena
pradadhaty atra bhikṣavaḥ |
rathīva netrāṇy ādāya
saṃrakṣaṃtīndriyāṇi hi ||

tṛtīyā brahmakāyikā devatā gāthāṃ babhāṣe ||

saṃpradālya khalu kīlam aneyā
indrakīlaṃ parighaṃ parikhaṃ ca |
te caranti śuddhā vimlāś ca
nāyakena dāntāḥ śiśunāgāḥ ||

caturthī brahma­kāyikā devatā gāthāṃ babhāṣe ||

ye buddhaṃ śaraṇaṃ yānti
na te gacchanti durgatiṃ |
prahāya mānuṣān kāyān
divān kāyān upāsate ||

ity uktvā catasro brahmakāyikā devatās tatraiva sthāne ’ntarhitāḥ ||

atha bhagavāṃ sarvāṃ devapariṣadam avalokya bhikṣūn āmantrayati sma | sumahāṃ batāyaṃ bhikṣavo devatāsaṃnipātaḥ sumahāṃ batāyaṃ bhikṣavo devatā­saṃ­nipāto mama pariṣady etarhi | ye ’pi te atīte ’dhvani tathāgatā arhantaḥ samyaksaṃbuddhās teṣāṃ api buddhānāṃ bhagavatāṃ etāvad devatānāṃ saṃnipāto babhūva tadyathā mama pariṣady etarhi | ye pi te anāgāte ’dhvani tathāgatā arhantaḥ samyaksaṃbuddhās teṣām api buddhānāṃ bhagavatām etāvad devatānāṃ saṃnipāto bhaviṣyati tadyathā mama pariṣady etarhi | vakṣyāmi vo bhikṣavo devatānāṃ nāmāni kīrtayiṣyāmi devatānāṃ nāmāni | śṛṇuta mama bhāṣitam |

…
hitātmanaḥ samāhitāḥ |
pṛthaksiṃhāiva …
… pratāpinaḥ |
avadātamanasaḥ śuddhā
viprasannā anāvilāḥ |
śritā devamanuṣyeṣu
yāvad brahm … mṛtyuhāyinaḥ ||

śaikṣā dvipañcaśatakaṃ
śatañ ca daśa cāpare |
anekāni sahasrāṇi
daivatāni nyavedayan
anantam api nāmaike
sphuṭāḥ sarvadiśo ’bhavan ||

tāṃś ca buddho hy abhijñāya
vyavalokya tathāgataḥ |
athāmantrayati śāstā
śrāvakāñ chāsane ratān ||

devakāyā abhikrāntā
niśamayata bhikṣavaḥ |
teṣāṃ nāmāni vakṣyāmi
gāthābhir anupūrvaśaḥ |
ekāgramanaso bhūtvā
śṛṇuta mama bhāṣitam

yakṣāṇāṃ saptasāhasrā
vane kāpilavastave |
avabhāsayitvā tiṣṭhanti
venaṃ kāilavastavam ||

te cāpi samitim āyātā
ye caiṣāṃ sahagocarāḥ
ṛddhimanto dyutimanto
varṇavanto yaśasvinaḥ |
vandamānā abhikrāntā
bhikṣuṇāṃ samitiṃ vane ||

sātāgiris trisāhasraḥ
…
[avabhāsayitvā tiṣṭhanti
vanaṃ kāpilavastavam ||]

sa cāpi samitim āyato
ye cāsya sahagocarāḥ
pūrvavat |

ṣatṣāhasrā haimavatāḥ
sarve nānātvavarṇinaḥ |
avabhāsayitvā tiṣṭhanti
venaṃ kāpilavastavaṃ ||

te cāpi samitim āyātā
ye caiṣāṃ sahagocarāḥ
pūrvavat |

ity ete ṣoḍaśa yakṣasahasrāḥ
sarve nānātvavarṇinaḥ
avabhāsayitvā tiṣṭhanti
venaṃ kāpilavastavam ||

te cāpi samitim āyātā
ye caiṣāṃ sahagocarāḥ
pūrvavat |

viśamitraḥ pañcaśato
viśvadevo maharddhikaḥ
avabhāsayitvā tiṣṭhanti
vanaṃ kāpilavastavam ||

te cāpi samitim āyātā
ye caiṣāṃ sahagocarāḥ
pūrvavat |

kumbhīro yakṣo rājagṛhe
vipule ’smiṃ nivāsikaḥ
bhūyaḥ śatasahas­reṇa
yakṣāṇāṃ paryupāsyate

te cāpi samitim āyātā
pūrvavat |

pūrvān diśam abhipālayati
rājā mahārājā |
gandharvādhipatī rājā
dhṛtirāṣṭra iti nāma sa
ramate ’sau nṛttagītena
jñātibhiḥ sahitaḥ sadā |

sa cāpi samitim āyāto
pūrvavat |

[dakṣiṇān diśam abhipālayati
rājā mahārājā
kuṃbhāṇḍādhipatī rājā
virūḍhaka iti nāma sa
ramate ’sau nṛttagītena
jñātibhiḥ sahitaḥ sadā |

sa cāpi samitim āyāto
pūrvavat |]

paścimān diśam abhipālayati
rājā mahārājā
nāgānām adhipatī rājā
virūpākṣa iti nāma sa
ramate ’sau nṛttagītena
jñātibhiḥ sahitaḥ sadā

sa cāpi samitim āyāto
purvavat |

uttarān diśam abhipālayati
rājā mahārājā
yakṣāṇām adhipatī rājā
kubera iti nāma sa
ramte ’sau nṛttagītena
jñātibhiḥ sahitaḥ sadā

sa cāpi samitim āyāto
pūrvavat |

purastime ti dhṛtirāṣṭro
dakṣiṇe ti virūḍhakaḥ |
paścime ti virūpākṣaḥ
kuberaś cottaran diśi ||

catvāra ete mahārājā
lokapālā yaśasvinaḥ
diśaś catasraḥ pālayanti
maharddhikā mahābalāḥ

te cāpi samitim āyātā
pūrvavat |

teṣāṃ māyāvino dāsāḥ
prāptā vañcakāḥ śaṭhāḥ
māyā kiṭiś ca vikiṭiś ca
bhṛguś ca bhṛkuṭinyā saha
ṛddhiguṇāṃ darśayaṃtas
tadā saṃbahucaitrike

te cāpi samitim āyātā
pūrvavat |

ime py atra samabhikrāntā yakṣā mahāyakṣāḥ yakṣasenāpatayaḥ senāyā ye parināyakās tadyathā indraḥ somo varuṇaḥ prajāpatiḥ pūrvavat yathātānāṭike yāvat triphalī ca trikaṇṭhakī | te cāpi samitim āyātā pūrvavat |

āgataḥ sahabhuṃ nāgo
vaiśālaś cāpi takṣakaḥ
kambalāśvataraḥ prāptaḥ
prajāguś ca guṇā saha |
saudāsako dhṛtirāṣṭro
… pati kuñjarāḥ
airāvaṇo mahābhīṣmaḥ
prāpto nāgo yaśasvī mamā …

te cāpi samitim āyātā
pūrvavat |

yo nāgarājaṃ harati prasahya
balavāṃ dvijaḥ pakṣī viśuddhacakṣuḥ
vaihāyasena vanam abhyupāgataś
citraṃ suvaṇī iti tasya nāma |
abhayaṃ tatra nāgarājñām
adāt sa suparṇitaḥ
kṣemam akārṣīc chāstā
ślakṣṇāsu vācāsu muditāsu
tatraiva buddhaṃ śaranaṃ upāgataḥ ||

sa cāpi samitim āyāto
pūrvavat |

vijitā vajrahastena
samudram asurāḥ śritāḥ |
…
… ||

sucitro vemacitraś ca
prahlādo mucilas tathā |
śataṃ ca baḍiputrāṇāṃ
sarve vairocanāmakāḥ ||

.. hi baḍisenāṃ
rāhur bhadram upāgataḥ |
samayas te mahāvīra
bhikṣūṇāṃ samitim vane ||

te cāpi samitim āyātā
pūrvavat |

varuṇā vāruṇī cāpi
kṣaumātho pṛṣṭhato gatā
maitrī varuṇikā cāpi
prāptā devī yaśasvinī |
pṛthivī ca devā āpaś ca
vāyur devaś ca pāvakaḥ ||

daśaite daśakāḥ kāyāḥ
sarve nānāt­vavarṇinaḥ |
avabhāsayitvā tiṣṭhanti
vanaṃ kāpilavastavam ||

te cāpi samitim āyātā
pūrvavat

viṣṇuś ca devaḥ sahalī ca deva
āgataś ca yama … |
candropaniṣado devāś
candram eva puraskṛtya ||

sūryopaniṣado devāḥ
sūryam eva puraskṛtya |
nakṣatrāṇi puraskṛtya
prāptaḥ mandavalāhakāḥ
maghavāṃ sarva …
prāptaḥ śakraḥ purandaraḥ |

daśaite daśakāḥ kāyāḥ
pūrvavat |

āgatā sabhikā devī
jvaladarciḥśikhopamā |
ariṣṭikā ca romā ca
umā puṣpanivāsinī ||

carakā subaddhakakṣā
acyutāś cāpi anekaśaḥ
pradyumnaḥ svātikā prāptā
yā diśo hy abhivarṣati ||

daśaite daśakāḥ kāyāḥ
pūrvavat |

śuklā kaḍambā karuṇā
prāptā nīlakavāsinī |
avadātakeśā pramukhī
prāptā pītakavāsinī |
sadāmattā hāritakā
miśrikāś cāpy an­eka­śaḥ |
śuddhakā rucikā caiva
prāptā devā yaśasvinaḥ ||

daśaite daśakāḥ kāyāḥ
pūrvavat |

kṣemakās tuṣitā yāmāḥ
kṛṣṇuktāś cāpy anekaśaḥ |
lumbinī lumbinīśreṣṭhā
jyotirnāmā ca svāśiṣā |
nirmāṇaratayaḥ prāptā
athāpi vaśavartinaḥ ||

daśaite daśakāḥ kāyāḥ
pūrvavat |

daśa vai tv īśvarāḥ prāptāḥ
pratyekaṃ vaśavartinaḥ |
sahasrabrahmalokānāṃ
mahābrahmā nirucyate |
sanatkumāras tiṣyaś ca
ṛddhimadbhiḥ sutaiḥ saha ||

te cāpi samitim āyātā
pūrvavat |

teṣāñ ca pṛṣṭhataḥ prāptā
hāritī vaśavartinī |
uttamā varṇarūpeṇa
putrebhiḥ parivāritā ||

sā cāpi samitim āyātā
pūrvavat |

ime ca sarve ’bhikrāntāḥ
sendrā devāḥ sa-īśānāḥ
saprajāpatayaḥ |

bhikṣavo ’py atrābhikrāntāḥ
paśya kṛṣṇasya mantritam
idaṃ gṛhṇīta bandhadhvaṃ
rāgeṇa bhadram astu vaḥ |
parivārya samantāc ca
maitraṃ jīvantam utsṛjata ||

iti tatra mahāsenaḥ
kṛṣṇa senām acūcudat |
svayaṃ cāpy abhyudāvṛttaḥ
saṃkruddho ’py asvayaṃvaśaḥ ||

pāninā pṛthivīṃ hatvā
kṛtvā śabdaṃ subhairavam |
atha prāvarṣayad devam
abhramāliṃ savidyutam ||

tāṃś ca buddho hy abhijñāya
vyavalokya tathāgataḥ |
athāmantra­yati śāstā
śrāvakāñ chāsane ratān ||

mārasainyam abhikrāntaṃ
niśamayata bhikṣavaḥ |
ātaptakāriṇas te ’pi
śrutvā buddhasya bhāṣitam |
vītarāgaṃ hi taṃ matvā
tasya romāṇi neñjaṃti ||

te cāpi vijitasaṃgrāmā
bhayābhītā yaśasvinaḥ |
modante saha śiṣyebhiḥ
śrāvakās te jinātmajāḥ ||

idam avocad bhagavām āptamanasas te bhikṣavo bhagavato bhāṣitam abhyanandan ||

a[nta]roddānam || varūṇā viṣṇu sabhikā śuklā śyāmā ca kṣemakāḥ ||

mahā­samājasūtraṃ samāptaḥ samāptañ ca iti | sādhū ||