Origin story

bhagavāṁ cchrāvastyāṁ viharati | sthūlanandā bhikṣuṇī aparaṁhi bhikṣuṇī-vihāre śayyāsana-pratigrāhakā | sā dāni śayyāsanaṁ yāceti | āha | prajāpatī dehi mañcaṁ | dehi saṁghasya pīṭhaṁ | bisi catur-aśrakaṁ | kuccaṁ bimbohanaṁ | tā dāni striyo kācin māñcasya mūlyan detidenti | kācit pīṭhasya yāvat kā cid bimbohanasya | sā khādati ca pibati ca | pātraṁ ca jānāpeti | cīvaraṁ ca jā nāpeti | bhikṣuṇīyo piṇḍapātam aṇvantīyo kulopaga-gṛhehi praviśanti | tā dāni striyo pṛcchanti | āryāye nandāye mayā mañcasya mūlyaṁ dattaṁ | kiñcit tāya jānāpitaṁ | tā dān āhaṁsuḥ | kiṁ sā bhadrāyiṇī jānāpayiṣyati | khādati ca pibati ca pātraṁ ca jānāpeti | cīvaraṁ jānāpeti | svake mallake varṣati | etaṁ prakaraṇaṁ bhikṣuṇīyo mahāprajāpatīye gautamīye ārocayeṁsuḥ | mahāprajāpatī pi gautamī bhagavato āroceti | bhagavān āha | śabdāpayatha nandāṁ | sā dāni śabdāpitā | bhagavān āha | satyaṁ tvaṁ nande śayyāsanasyārthāya yācitvā anyaṁ cetāpeti | āha | ām bhagavan | bhagavān āha | duṣkṛtaṁ te nande | peyālam | tena hi na kṣamati | śayyāsanasyārthāya yācayitvā anyañ cetāpayitvā | atha khalu bhagavān mahā-prajāpatīṁ gautamīm āmantrayati | sannipātaya gautami bhikṣuṇīyo yāvat paryavadātāni |

Ruling

yā puna bhikṣuṇī śayyāsanasyārthāya yācayitvā ātmano pātram vā cīvaram vā bhaktam vā bhojyam vā glāna-bhaiṣajyam vā cetāpayen nissargika-pācattikaṁ |

Definitions

• yā puna bhikṣuṇī ti upasampannā |
• śayyāsanasyārthāye ti | śayyāsanaṁ nāma mañcaṁ pīṭhaṁ bisi caturasraṁ kuccaṁ bimbohanaṁ |
• yācitvā ti vijñāpetvā samādāpetvā |
• anyaṁ cetāpaye ti jānāpayet | pātram vā cīvaram vā bhakṣyam vā bhojyam vā cetāpayen nissargikapācattikaṁ |
• nissargika-pācattikaṁ ti saṁghe nissariya pācatikaṁ deśayitavyaṁ | aniḥsariya deśeti vinayātikramam āsādayati |

Permutations

atha dāni śayanāsanaṁ prahīṇa-mātṛkaṁ bhavati | vastu pradarśayitavyaṁ | imaṁ mayā amukāto mañca-mūlyaṁ labdhaṁ | iman tasya mañcaṁ saṁjānatha | yāvad bimboya-dhānasya | tam vastuṁ na darśeti vinayātikramam āsādayati | khaṇḍaḍaṁ pralugnaṁ vā vā lepanikām vā kartuṁ kumbhiyo upasthāpayituṁ bhikṣur api śayanāsanasyārthāya yācayitvā anyaṁ cetāpeti vinayātikramam āsādayati | vastun darśetvā labhyaṁ khaṇḍaṁ pralugnādi kartuṁ | tena bhagavān āha |

Restatement of rule

yā puna bhikṣuṇī śayyāsanasyārthāya yācitvā ātmano pātram vā cīvaram vā bhakṣyam vā bhojyam vā glāna-bhaiṣajyaṁ vā cetāpaye niḥsargika-pācattikaṁ ||