Aṅguttara Nikāya 8

6. Gotamīvagga

51. Gotamīsutta

Ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapila­vatthus­miṃ nigrodhārāme. Atha kho mahāpajāpatī gotamī yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitā kho mahāpajāpatī gotamī bhagavantaṃ etadavoca: “sādhu, bhante, labheyya mātugāmo tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjan”ti. “Alaṃ, gotami. Mā te rucci mātugāmassa tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjā”ti.

Dutiyampi kho mahāpajāpatī gotamī bhagavantaṃ etadavoca: “sādhu, bhante, labheyya mātugāmo tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjan”ti. “Alaṃ, gotami. Mā te rucci mātugāmassa tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjā”ti.

Tatiyampi kho mahāpajāpatī gotamī bhagavantaṃ etadavoca: “sādhu, bhante, labheyya mātugāmo tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjan”ti. “Alaṃ, gotami. Mā te rucci mātugāmassa tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjā”ti.

Atha kho mahāpajāpatī gotamī “na bhagavā anujānāti mātugāmassa tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjan”ti dukkhī dummanā assumukhī rudamānā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi.

Atha kho bhagavā kapila­vatthus­miṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena vesālī tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena vesālī tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭā­gāra­sālāyaṃ. Atha kho mahāpajāpatī gotamī kese chedāpetvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā sambahulāhi sākiyānīhi saddhiṃ yena vesālī tena pakkāmi. Anupubbena yena vesālī mahāvanaṃ kūṭāgārasālā tenupasaṅkami. Atha kho mahāpajāpatī gotamī sūnehi pādehi rajokiṇṇena gattena dukkhī dummanā assumukhī rudamānā bahid­vāra­koṭṭhake aṭṭhāsi.

Addasā kho āyasmā ānando mahāpajāpatiṃ gotamiṃ sūnehi pādehi rajokiṇṇena gattena dukkhiṃ dummanaṃ assumukhiṃ rudamānaṃ bahid­vāra­koṭṭhake ṭhitaṃ. Disvāna mahāpajāpatiṃ gotamiṃ etadavoca: “kiṃ nu tvaṃ, gotami, sūnehi pādehi rajokiṇṇena gattena dukkhī dummanā assumukhī rudamānā bahid­vāra­koṭṭhake ṭhitā”ti? “Tathā hi pana, bhante ānanda, na bhagavā anujānāti mātugāmassa tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjan”ti. “Tena hi tvaṃ, gotami, muhuttaṃ idheva tāva hohi, yāvāhaṃ bhagavantaṃ yācāmi mātugāmassa tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjan”ti.

Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca: “esā, bhante, mahāpajāpatī gotamī sūnehi pādehi rajokiṇṇena gattena dukkhī dummanā assumukhī rudamānā bahid­vāra­koṭṭhake ṭhitā: ‘na bhagavā anujānāti mātugāmassa tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjan’ti. Sādhu, bhante, labheyya mātugāmo tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjan”ti. “Alaṃ, ānanda. Mā te rucci mātugāmassa tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjā”ti.

Dutiyampi kho … pe … tatiyampi kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca: “sādhu, bhante, labheyya mātugāmo tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjan”ti. “Alaṃ, ānanda. Mā te rucci mātugāmassa tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjā”ti.

Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi: “na bhagavā anujānāti mātugāmassa tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjaṃ. Yannūnāhaṃ aññenapi pariyāyena bhagavantaṃ yāceyyaṃ mātugāmassa tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjan”ti. Atha kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca: “bhabbo nu kho, bhante, mātugāmo tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajitvā sotā­patti­phalaṃ vā sakadā­gāmi­phalaṃ vā anāgāmiphalaṃ vā arahattaphalaṃ vā sacchikātun”ti? “Bhabbo, ānanda, mātugāmo tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajitvā sotā­patti­phalampi sakadā­gāmi­phalampi anāgā­mi­phalampi arahat­ta­phalampi sacchikātun”ti. “Sace, bhante, bhabbo mātugāmo tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajitvā sotā­patti­phalampi … pe … arahat­ta­phalampi sacchikātuṃ, bahukārā, bhante, mahāpajāpatī gotamī bhagavato mātucchā āpādikā posikā khīrassa dāyikā; bhagavantaṃ janettiyā kālaṅkatāya thaññaṃ pāyesi. Sādhu, bhante, labheyya mātugāmo tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjan”ti.

“Sace, ānanda, mahāpajāpatī gotamī aṭṭha garudhamme paṭiggaṇhāti, sāvassā hotu upasampadā—

­Vassasa­tū­pasam­pannāya bhikkhuniyā tada­hū­pasam­pannassa bhikkhuno abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ kattabbaṃ. Ayampi dhammo sakkatvā garuṃ katvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. (1)

Na bhikkhuniyā abhikkhuke āvāse vassaṃ upagantabbaṃ. Ayampi dhammo sakkatvā garuṃ katvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. (2)

Anvaḍḍhamāsaṃ bhikkhuniyā ­bhik­khu­saṃ­ghato dve dhammā paccāsīsitabbā— uposa­tha­puccha­kañca, ovā­dūpa­saṅka­ma­nañca. Ayampi dhammo sakkatvā garuṃ katvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. (3)

Vassaṃvuṭṭhāya bhikkhuniyā ubhatosaṅghe tīhi ṭhānehi pavāretabbaṃ—diṭṭhena vā sutena vā parisaṅkāya vā. Ayampi dhammo sakkatvā garuṃ katvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. (4)

Garudhammaṃ ajjhāpannāya bhikkhuniyā ubhatosaṅghe pakkhamānattaṃ caritabbaṃ. Ayampi dhammo sakkatvā garuṃ katvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. (5)

Dve vassāni chasu dhammesu sikkhi­ta­sikkhāya sikkhamānāya ubhatosaṅghe upasampadā pariyesitabbā. Ayampi dhammo sakkatvā garuṃ katvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. (6)

Na kenaci pariyāyena bhikkhuniyā bhikkhu akkositabbo paribhāsitabbo. Ayampi dhammo sakkatvā garuṃ katvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. (7)

Ajjatagge ovaṭo bhikkhunīnaṃ bhikkhūsu vacanapatho, anovaṭo bhikkhūnaṃ bhikkhunīsu vacanapatho. Ayampi dhammo sakkatvā garuṃ katvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. (8)

Sace, ānanda, mahāpajāpatī gotamī ime aṭṭha garudhamme paṭiggaṇhāti, sāvassā hotu upasampadā”ti.

Atha kho āyasmā ānando bhagavato santike ime aṭṭha garudhamme uggahetvā yena mahāpajāpatī gotamī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā mahāpajāpatiṃ gotamiṃ etadavoca: 

“Sace kho tvaṃ, gotami, aṭṭha garudhamme paṭig­gaṇ­hey­yāsi, sāva te bhavissati upasampadā—

­Vassasa­tū­pasam­pannāya bhikkhuniyā tada­hū­pasam­pannassa bhikkhuno abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ kattabbaṃ. Ayampi dhammo sakkatvā garuṃ katvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo … pe ….

Ajjatagge ovaṭo bhikkhunīnaṃ bhikkhūsu vacanapatho, anovaṭo bhikkhūnaṃ bhikkhunīsu vacanapatho. Ayampi dhammo sakkatvā garuṃ katvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. Sace kho tvaṃ, gotami, ime aṭṭha garudhamme paṭig­gaṇ­hey­yāsi, sāva te bhavissati upasampadā”ti.

“Seyyathāpi, bhante ānanda, itthī vā puriso vā daharo yuvā maṇḍa­na­kajā­tiko sīsaṃnhāto uppalamālaṃ vā vassikamālaṃ vā adhi­mutta­kamālaṃ vā labhitvā ubhohi hatthehi paṭiggahetvā uttamaṅge sirasmiṃ patiṭṭhāpeyya; evamevaṃ kho ahaṃ, bhante ānanda, ime aṭṭha garudhamme paṭiggaṇhāmi yāvajīvaṃ anatikkamanīye”ti.

Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca: “paṭiggahitā, bhante, mahāpajāpatiyā gotamiyā aṭṭha garudhammā yāvajīvaṃ anatikkamanīyā”ti.

“Sace, ānanda, nālabhissa mātugāmo tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajjaṃ, ciraṭṭhitikaṃ, ānanda, brahmacariyaṃ abhavissa, vassa­sahas­sa­meva saddhammo tiṭṭheyya. Yato ca kho, ānanda, mātugāmo tathā­gatap­pa­vedite dhammavinaye agārasmā anagāriyaṃ pabbajito, na dāni, ānanda, brahmacariyaṃ ciraṭṭhitikaṃ bhavissati. Pañceva dāni, ānanda, vassasatāni saddhammo ṭhassati.

Seyyathāpi, ānanda, yāni kānici kulāni bahutthikāni appapurisakāni, tāni suppa­dhaṃsi­yāni honti corehi kumbhat­thena­kehi; evamevaṃ kho, ānanda, yasmiṃ dhammavinaye labhati mātugāmo agārasmā anagāriyaṃ pabbajjaṃ, na taṃ brahmacariyaṃ ciraṭṭhitikaṃ hoti.

Seyyathāpi, ānanda, sampanne sālikkhette setaṭṭhikā nāma rogajāti nipatati, evaṃ taṃ sālikkhettaṃ na ciraṭṭhitikaṃ hoti; evamevaṃ kho, ānanda, yasmiṃ dhammavinaye labhati mātugāmo agārasmā anagāriyaṃ pabbajjaṃ, na taṃ brahmacariyaṃ ciraṭṭhitikaṃ hoti.

Seyyathāpi, ānanda, sampanne ucchukkhette mañjiṭṭhikā nāma rogajāti nipatati, evaṃ taṃ ucchukkhettaṃ na ciraṭṭhitikaṃ hoti; evamevaṃ kho, ānanda, yasmiṃ dhammavinaye labhati mātugāmo agārasmā anagāriyaṃ pabbajjaṃ, na taṃ brahmacariyaṃ ciraṭṭhitikaṃ hoti.

Seyyathāpi, ānanda, puriso mahato taḷākassa paṭikacceva āḷiṃ bandheyya yāvadeva udakassa anatikkamanāya; evamevaṃ kho, ānanda, mayā paṭikacceva bhikkhunīnaṃ aṭṭha garudhammā paññattā yāvajīvaṃ anatikkamanīyā”ti.

Paṭhamaṃ.