pācattika-dharma 90
kula-mātsaryeṇa
Origin story
bhagavān śrāvastīyam viharati | sthūlanandā nāma bhikṣuṇī kālasyaiva nivāsayitvā pātra-cīvaram ādāya mahātmehi kulehi dvāra-koṣṭhakehi tiṣṭhati | bhikṣūṇāṁ praviśantānām āha | praviśantu āryāḥ praviśantu āryamiśrāḥ asmākaṁ kṛtena sidhyati | agra-piṇḍan tāvad dattvā yuṣmākaṁ prathamānām eva paścād ātmanā paribhuñjiṣyan ti | mā anyāni kulāni upasaṁ-kramatha | nahi anyehi sidhyati | te dāni vrīḍitāḥ praty-osakṣanti | bhikṣuṇīnām apy evaṁ kartavyaṁ | evaṁ caraka-parivrājakājīvaka-ninirgranthāḥ yāvad dharma-cintakāḥ praviśanti | sā dāni teṣāṁ praviśantānām ākrośati | caṇḍāyū naṣṭāśā bhagnāśāḥ | surā-bhrastā yānā-gardabhāḥ nagnāḥ ahrīkāḥ anotrāpiṇo mithyā-dṛṣṭikāḥ vinipatitāḥ praviśatha yuṣmākaṁ kṛtena sidhyati | yuṣmākam agra-piṇḍan tāvad dattvā prathamānām eva paścād ātmānaṁ paribhokṣyan ti | mā anyāni kulāny upasaṁkramatha | nahi anyehi kleśehi sidhyati | te dāni vrīḍitāḥ praty-osakṣanti | evaṁ sarva-bhikṣācaraṇām āvāvaraṇaṁ karoti | etaṁ prakaraṇaṁ bhikṣuṇīyo mahāprajāpatīye gautamīye ārocayeṁsuḥ | peyālaṁ | yāvad bhagavān āha | śabdāpayatha nandāṁ | sā dāni śabdāpitā | tad eva sarvaṁ | bhagavān vistareṇa pṛcchati | yāvad āma bhagavan | bhagavān āha | duṣkṛtan te nande yāvad evan nāma tvaṁ kula-mātsaryaṁ karoṣi | tena hi na kṣa mati kula-mātsaryaṁ karoṣi | tena hi na kṣamati kula-mātsaryaṁ kartuṁ | atha khalu bhagavān māhāprajāpatīṁ gautamīm āmantrayati | sannipātaya gautami | peyālaṁ | yāvat |
Ruling
yā puna bhikṣuṇī kula-mātsaryaṁ kuryāt pācattikaṁ |
Definitions
- yā puna bhikṣuṇī ti upasampannā |
- kula-mātsaryan ti āvaraṇaṁ kuryāt
pācattikaṁ yāvat prajñaptiḥ |
Permutations
na kṣamati bhikṣuṇīya ku la-mātsaryaṁ kartuṁ | karoti pācattikam āsādayati | yadi tāvad bhikṣur vā bhikṣuṇī vā pṛcchati bhūto guṇo vaktavyo | atha dāni anya-tīrthikā pṛcchanti mā ete mithyā-dṛṣṭiṁ grāhayiṣyantīti bhṛkuṭiṁ karoti an-āpattiḥ | bhikṣur api kula-māmātsaryaṁ karoti vinayātikramam āsādayati | tena bhagavān āha |
Restatement of rule
yā puna bhikṣuṇī kula-mātsaryaṁ kuryāt pācattikaṁ | ḻṁ ||
uddānaṁ |
deti
81 | cikitsiti
82 |
vācayati
83 | gṛhi-vaiyāvṛttaḥ
84 |
sambhojanīyaṁ
85 | saṁsargo
86 |
upaśapati
87 | rodati
88 |
kṣiyati
89 | kula-mātsaryeṇa
90 ||
pūryate navamo vargaḥ |