Origin story

bhagavān vaiśālīyaṁ viharati | aparo dāni vāṇijako dakṣiṇa-pathāto āgato | daśa-sahasra-mūlyaṁ haṁsa-lakṣaṇa-paṭam ādāya | so dāni aparehi pṛcchito | kiṁ mūlyaṁ | āha | daśa-purāṇa-sahasrāṇi | naiva rājā krīṇāti | peyālaṁ | yāvad atra bhadrā nāma śramaṇikā | sā krīṇiṣyati | so dāni tam ādāya bhikṣuṇī-vihāraṁ gato | pṛcchati | katamaṁ āryāye bhadrāye pariveṇaṁ | aparāhi ākhyātaṁ | so dāni praviśya āha | vandāmy ārye āryayā bhadrā nāma | āha | bāḍhaṁ | kiṁ kartavyaṁ | āha | ayaṁ haṁsa-lakṣaṇo paṭo vikrāyati | āha | kim etasya mūlyam | āha daśa-purāṇa-sahasrāṇi | sā na svayaṁ paṇeti na paṇāpeti | antevāsinīm āha | gaccha sālohitaṁ jalpāhi imasya pīṭhikāto daśa-purāṇa-sahasrāṇi dehīti | so dāni aparehi pṛcchito vikrītaṁ te bhāṇḍaṁ | āha | vikrītaṁ | āha | kena krītaṁ | eṣā tu bhadrā nāma śramaṇikā | tāya krītaṁ | te dāni ojjhāyanti | adyāpy eṣā pravrajitā pi maha-cchandā |

etaṁ prakaraṇaṁ bhikṣuṇīyo mahāprajāpatīye gautamīye ārocayeṁsuḥ | mahāprajāpatī pi gautamī bhagavato ārocayati | yāvad bhagavān āha | nanu bhadre paścimā pi nāma janatā avalokayitavyā | tena hi na kṣamati uttari aṭāḍḍhāti ya-karṣa-mūlyāto sukhumaṁ cīvaraṁ cetāpayituṁ | atha khalu bhagavān mahāprajāpatīṁ gautamīm āmantrayati sannipātaya gautami bhikṣuṇīyo yāvat paryavadātāni bhaviṣyanti |

Ruling

yā puna bhikṣuṇī uttari aḍḍhātiya-karṣa-mūlyāto sūkṣmaṁ cīvaraṁ cetāpayen nissargika-pācattikaṁ |

Definitions

• yā puna bhikṣuṇī ti upasampannā |
• uttarin ti ati-reka |
• ayātiyaaḍḍhātiya-karṣan ti karṣo nāma catvāraḥ purāṇāḥ |
• catāpayed iti jānāpayen |

Permutations

niḥsargika pācattikaṁ yāvat yā puna bhikṣuṇī sukhumaṁ cīvaraṁ jānāpayati daśa-purāṇa-mūlyaṁ jānāpayitavyaṁ | pratyavaraṁ vā | etaṁ bhikṣuṇīye parimāṇa-baddhaṁ | atha dānī kocid ayācito avijñapto mahārgha-mūlyaṁ pi dadāti śatikam vā sāhasrikam vā yadi kiñcāpi paribhuñjāti an-āpattiḥ | kiñcāpi bhikṣu śatasahasra-mūlyaṁ pi jānāpayaty an-āpattiḥ | tena bhagavān āha |

Restatement of rule

yā puna bhikṣuṇī uttari aḍḍhātiya-karṣa-mūlyāto sukhumaṁ cīvaraṁ cetāpayen niḥsargika-pācattikaṁ |

uddānaṁ |
śayyāsanasyārthāya 11 |
anyoddeśiko 12 | anyeṣāṁ 13 |
pātrāṇāṁ sannicayo 14 |
’tha cīvaraṁ 15 | niḥśṛjāti 16 |
naniḥsīveti 17 uktvā śikṣamāṇāṁ 18 |
guru-prāvaraṇaṁ 19 | sukhumaṁ 20 ||
dvitīyo vargaḥ |