Origin story

bhagavān rājagṛhe viharati | tatra jetā nāma bhikṣuṇī | tām aparaḥ puruṣo rakta-cittaḥ | bhaktenopanimantrayati | pātra-cīvareṇa bhakṣya-bhojyena glāna-pratyaya-bhaiṣajya-pariṣkāraiḥ | so āha | jānāsi āryārye kasya vayam arthāya āryāya dadāmaḥ | sā āha | jānāmi | so āha | kasyārthāya | sā āha | puṇyaṁ te bhaviṣyati so āha | evam etat puṇyaṁ bhaviṣyati | ayaṁ tv aham āryāya arthikaḥ āryāya dadāmi | sā tāvad vigata-rāgā | naiva pratikṣipati | nādhivāsayati | etaṁ prakaraṇaṁ bhikṣuṇyo mahaprajāpatyā gautamyā ārocayeyuḥ | mahāprajāpatī gautamī bhagavataḥ ārocayati | bhagavān āha | śabdāpayatha jetāṁ | sā śabdāpitā | etad evaṁ sarvaṁ pṛcchīyati | yāvad ām bhagavan | bhagavān āha | duṣkṛtaṁ te jete | nanu te paścimā nāma janatā avalokayitavyā | naiṣa dharmo naiṣa vinayaḥ |

atha khalu bhagavān mahāprajāpatīṁ gautamīm āmantrayati | sannipātaya gautamī yāvat paryavadātāni bhaviṣyanti |

Ruling

yā puna bhikṣuṇī jānantī an-avaśrutā avaśrutasya puruṣasya pratigṛhṇīyāt pātraṁ vā cīvaraṁ vā bhakṣyaṁ vā bhojyaṁ vā glāna-pratyaya-bhaiṣajya-pariṣkāraṁ vā ayam api dharmaḥ |

Definitions

• yā puna bhikṣuṇī ti yāvad upasampannā ubhayataḥ saṁghena |
• eṣā bhikṣuṇī an-avaśrutā ti a-rakta-cittā |
• avaśrutasya puruṣasye ti rakta-cittasya |
• pratigṛhṇeyā ti praticcheya |
• pātram iti jyeṣṭhaṁ madhyamaṁ kanyasam vā |
• cīvaram iti saṁghāṭi-uttarāsaṅga-m-antarvāsakaṁ kaṇṭha-praticchādanaṁ udaka-śāṭikā |
• khādyam iti khādanīyaṁ |
• bhojyam iti bhojanīyaṁ |
• antaśaḥ glāna-bhaiṣajyam iti saptāhikaṁ vā yāvaj-jīvikam vā |

ayam api dharma | yāvat prajñaptiḥ |

Permutations

eṣo tāvan manuṣyo bhikṣuṇīya dadāti pātram vā cīvaram | bhakṣya-bhojyam vā | glāna-bhaiṣajyam vā | tāṁ puruṣo āha | āryāya vayam arthikā | āryāya vayam dadāma iti | na kṣamati pratīcchituṁ | sa vaktavyaḥ | tavaiva bhavatu dīrghāyuḥ labhiṣyāmaḥ vayam anyato pi | atha pratīcchati saṁghātiśeṣaṁ | atha vācaṁ na bhāṣati hasta-vikāraṁ vā pāda-vikāraṁ vā akṣi-vikāraṁ vā karoti | haṣtam vā prasphoṭayati | aṅgulīṁ vā akṣiṁ vā nipātayati | bhūmim vā vilikhati vinamati vā | jānāti rakta-citto ti | na kṣamati pratīcchituṁ | pratīcchati sthūlātyayaṁ |

atha khalu denaṁ deti prasannair indriyaiḥ | atha khalu tayā bhikṣuṇyā āśayena pratīcchitavyaṁ pratīcchati an-āpattiḥ |

evaṁ bhikṣor api rakta-cittā strī dadāti | na jānam gṛhṇāti sthūlātyayaṁ | nimittaṁ karoti | jānāti rakta-cittā iti | nanaṁ pratīcchati vinayātikraman āsādayati | tena bhagavān āha |

Restatement of rule

yā puna bhikṣuṇī avaśrutā avaśrutasya puruṣasya pātram cīvaram vā bhakṣyam vā bhojyam vā glāna-bhaiṣajyam vā pratigṛhṇeya ayam api dharmo prathamāpattiko |