Origin story

bhagavāṁ cchrāvastīyam viharati | taṁhi dāni rāṣṭrā nāma bhikṣuṇī | tasyā eva rāṣṭrapālā nāma bhaginī ku-grāmake vūḍhā | sā tāvad an-ajjikā | sā preṣayati | ārye rāṣṭre āgaccha yadi mām icchasi jīvantīṁ paśyituṁ | sā tahiṁ gatā | sā ca kāla-gatā | so dāni bhaginī-patiko paridevati | ārye rāṣṭre yan te bhaginī kāla-gatā kā tāvad iyaṁmaṁ dārakaṁ parihariṣyati kā tāvad imaṁ mama gṛhaṁ pratijāgariṣyati | āryāya rāṣṭrāya vayaṁ pratijāgṛtavyāḥ | tāye dāni bhavati pāpakāḥ khalu vātā vāyantīti | sā niṣkramitvā srāvastīm āgatā | sā bhikṣuṇīnām āha | āryamiśrikāyo manāsmi brahmacaryāto cyāvitā | āhaṁsuḥ | kim vā katham vā | etad eva vistareṇārocayati | etaṁ prakaraṇaṁ bhikṣuṇīyo mahāprajāpatīye gautamīye ārocayanti | mahāprajāpatī pi gautamī bhagavata ārocayati | bhagavān āha | śabdāpayatha rāṣṭrāṁ | sā dāni śabdāpitā | tad eva sarvaṁ vistareṇa pṛcchīyate | yāvad ām bhagavan | bhagavān āha | evaṁ ca nāma tvaṁ bhikṣuṇīya vinā adhvāna-mārgaṁ pratipadyasi | tena hi na kṣamati yāvac chikṣāpadaṁ prajñaptaṁ |

eṣā evārthotpattiḥ | bhikṣuṇīyo adhvāna-mārgaṁ gacchanti | aparā dāni bhikṣunī prāsādikā darśanīyā taruṇī ucchvāsakārī vā praśvāsa-kāri vā mārgāto utkramitvā upaviṣṭā | puruṣa-sārtho ca āgacchati | sā tehi parivāritā | te dān āhaṁsuḥ | āryā prāsādikā darśanīyā taruṇī pratyagra-yauvane vartasi | kāmāḥ | paribhoktavyāḥ | sā tvaṁ kiṁ pravrajitā | ko vā te nirveda iti | āha | pravrajitāsmi |

āhaṁsuḥ | ācakṣva tāvat yāvat te tad anantaraṁ parivāriya dhārenti | tāvat tāyo bhikṣuṇīyo grāmāntaraṅ gatāḥ | tāye dāni kaukṛtyam utpannaṁ | sā mahāprajāpatīye gautamīye ārocayati | mahāprajāpatī gautamī bhagavata ārocayati | bhagavān āha | tena hi āpattiḥ akāmikāyeti |

eṣaivārthotpattiḥ | bhikṣuṇīyo adhvāna-mārgaṁ gacchanti | aparā dāni bhikṣuṇī glānā | sā vinā bhikṣuṇīhi grāmāntaram utkrānta | tāye dāni kaukṛtyaṁ kṛtaṁ kaukṛtyena mahāprajāpatīye ārocayati | mahāprajāpatī gautamī bhagavata ārocayati | bhagavān āha | anāpattiḥ glānāyeti | atha khalu bhagavān mahāprajāpatīṁ gautamīm āmantrayati | sannipātayeya gautamīti | peyālaṁ |

Ruling

yā puna bhikṣuṇī bhikṣuṇīya vinā adhvāna-mārgaṁ pratipadyeya antamasato grāmāntaram pi anyatra-samaye tatrāyaṁ samayo akāmikā bhikṣuṇī bhavati glānikā vā | ayam atra samayo | ayam pi dharmo prathamāpattiko |

Definitions

yā puna bhikṣuṇīti | peyālaṁ |

• bhikṣuṇīya vine ti a-dvitīyā |
• adhvāna-mārga tri-yojanaṁ dvi-yojanam tri-yojanam | antamasato grāmāntaram vā |
• akāmikā ti hasti- kaḍevareṇa aśva-kaḍevareṇa go-kaḍevareṇa vā manuṣya-kaḍevareṇa vā āvṛtā bhavati |
• glānike ti jarā-durbalā vā vyādhi-durbalā vā bhavati | pratyuddhṛtaṁ bhagavatā padaṁ an-āpattī glānāya | |

ayam atra samayo

Permutations

etā dāni bhikṣuṇīyo adhvāna-mārgaṅ gacchanti yāvatā anto-sīmāṅ gacchanti kiñcāpi dūraṁ dūraṁ gacchanti anāpattiḥ | atha dāni grāmāntaram vā nagarāntaram vā gacchanti kāntāra-mārgam vā atikrāmanti | anto hasta-pāśa-sthitāhi atikrāmitavyaṁ | paraṁ hasta-pāśaṁ gacchanti | antamasato catur-aṅgulam pi deśanāgāmi-vinayātikramam āsādayati | adhyardham vā dvi-hastam vā gacchanti thūl’-accayam āsādayati | atha dāni ekā bhikṣunī āgatvā sīmāntare tiṣṭhati thūl’-accayam āsādayati | aparā āgatvā atikrāmati imaṁ sīmāntaran ti evaṁ yattikā atikrāmanti sarvāsāṁ thūl’-accayaṁ | tena bhagavān āha |

Restatement of rule

yā puna bhikṣuṇī bhikṣuṇīya vinā adhvāna-mārgaṁ pratipadyeya antamasato grāmāntaram pi anyatra-samaye | tatrāyaṁ samayo akāmikā bhikṣuṇī bhavati | glānikā vā | ayam atra samayo | ayam pi dharmo prathamāpattiko |