Itivuttaka 112

Lokasutta

Vuttañhetaṃ bhagavatā ­vuttama­rahatāti me sutaṃ:

“Loko, bhikkhave, tathāgatena abhisambuddho, lokasmā tathāgato visaṃyutto. Lokasamudayo, bhikkhave, tathāgatena abhisambuddho, lokasamudayo tathāgatassa pahīno. Lokanirodho, bhikkhave, tathāgatena abhisambuddho, lokanirodho tathāgatassa sacchikato. Loka­nirodha­gāminī paṭipadā, bhikkhave, tathāgatena abhisambuddhā, loka­nirodha­gāminī paṭipadā tathāgatassa bhāvitā.

Yaṃ, bhikkhave, sadevakassa lokassa samārakassa sabrahmakassa ­sassama­ṇab­rāhma­ṇiyā pajāya sade­va­manus­sāya diṭṭhaṃ sutaṃ mutaṃ viññātaṃ pattaṃ pariyesitaṃ anuvicaritaṃ manasā yasmā taṃ tathāgatena abhisambuddhaṃ, tasmā tathāgatoti vuccati.

Yañca, bhikkhave, rattiṃ tathāgato anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisam­buj­jhati, yañca rattiṃ anupādisesāya nibbānadhātuyā parinibbāyati, yaṃ etasmiṃ antare bhāsati lapati niddisati, sabbaṃ taṃ tatheva hoti no aññathā, tasmā tathāgatoti vuccati.

Yathāvādī, bhikkhave, tathāgato tathākārī, yathākārī tathāvādī, iti yathāvādī tathākārī yathākārī tathāvādī, tasmā tathāgatoti vuccati.

Sadevake, bhikkhave, loke samārake sabrahmake ­sassama­ṇab­rāhma­ṇiyā pajāya sade­va­manus­sāya tathāgato abhibhū anabhibhūto aññadatthudaso vasavattī, tasmā tathāgatoti vuccatī”ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati: 

Sabbalokaṃ abhiññāya,
sabbaloke yathātathaṃ;
Sab­baloka­visaṃ­yutto,
sabbaloke anūpayo.

Sa ve sabbābhibhū dhīro,
sabba­ganthap­pa­mocano;
Phuṭṭhāssa paramā santi,
nibbānaṃ akutobhayaṃ.

Esa khīṇāsavo buddho,
anīgho chinnasaṃsayo;
Sabba­kam­mak­kha­yaṃ patto,
vimutto upadhisaṅkhaye.

Esa so bhagavā buddho,
esa sīho anuttaro;
Sadevakassa lokassa,
brahmacakkaṃ pavattayi.

Iti devā manussā ca,
ye buddhaṃ saraṇaṃ gatā;
Saṅgamma taṃ namassanti,
mahantaṃ vītasāradaṃ.

Danto damayataṃ seṭṭho,
santo samayataṃ isi;
Mutto mocayataṃ aggo,
tiṇṇo tārayataṃ varo.

Iti hetaṃ namassanti,
mahantaṃ vītasāradaṃ;
Sadevakasmiṃ lokasmiṃ,
natthi te paṭipuggalo”ti.

Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti.

Terasamaṃ.

Catukkanipāto niṭṭhito.

Brāhma­ṇa­sula­bhā jānaṃ,
Samaṇasīlā taṇhā brahmā;
Bahukārā kuhapurisā,
Cara sampannalokena terasāti.

Satta­viseka­nipātaṃ,
Dukkaṃ bāvīsa­sutta­saṅga­hitaṃ;
Sama­paññā­sa­matha­ti­kaṃ,
Terasa catukkañca iti yamidaṃ.

Dvida­suttara­suttasate,
Saṅgāyitvā samādahiṃsu purā;
Arahanto ciraṭṭhitiyā,
Tamāhu nāmena itivuttanti.

Itivuttakapāḷi niṭṭhitā.